بسم الله الرحمن الرحیم
اللهمّ اجْعَلْنی فیهِ محبّاً لأوْلیائِکَ ومُعادیاً لأعْدائِکَ مُسْتَنّاً بِسُنّةِ خاتَمِ انْبیائِکَ یا عاصِمَ قُلوبِ النّبییّن.
خدایا قرار بده در این روز دوست دوستانت ودشمن دشمنانت و پیرو راه و روش خاتم پیغمبرانت اى نگهدار دلهاى پیامبران.
اللّهم اجعلنی فیه محبّاً لاولیلائک
ای خدا! مرا در این روز دوستدار دوستانت قرار بده.
اولیای خدا چه ویژگی هایی دارند که از خداوند می خواهیم که ما را دوست دار آنان قرار دهد.
اولیای خدا کسانی هستند که نه تنها محب و دوستدار آنان باید باشیم؛ بلکه اطاعت از آنها هم بر ما فرض و واجب است. به صریح قرآن کریم: اطیعوا الله و اطیعوا الرسول و اولی الامر منکم
ویژگی های اولیای خدا
1- در هنگام مصائب به خدا پناه می برند
امام علی ع - فی صفة اولیاء الله سبحانه - : و إن صُبَّت علیهم المصائب لَجَؤوا إلی الاستجاره. یعنی: در وصف اولیاء و دوستان خدای سبحان می فرماید: اگر مصیبت ها بر آنها فرو ریز، به تو پناه می برند؛ زیرا می دانند که زمام کارها در دست توست و از قضا و حکم تو سرچشمه می گیرد.
2- در هنگام شبهه با نور یقین راه می پیمایند
الامام علی ع : إنّما سُمّیت الشّبهةُ شُبهةً ؛ لاَنّها تُشبهُ الحقّ ؛ فإنّما اولیاء الله فَضیاؤهم فیها الیقین و دلیلهم سَمت الهدی؛ و أمّا أعداء الله فدعاؤهم فیها الضّلال و دلیلهم العمی. یعنی :شبهه به این دلیل شبهه نامیده شده که شبیه حقّ است ؛ امّا اولیای خدا در هنگام شبهه روشنایی راهشان یقین است و راهنمایشان را راست است ؛ ولی دشمنان خدابه هنگام شبهه دعوتشان گمراهی است و راهنمایشان کوری.( نهج البلاغه خطبه 38)
در شبهه های سیاسی که واقع می شود اولیای خدا از اعداء خدا تشخیص داده می شوند.
3- سر بلند از امتحانات الهی
امام علی ع - فی صفة الانبیاء ع و الاولیاء - : قد اختبرهم الله بالمخمصةِ ، و ابتلاهم بالمَجهدةِ ، و امتحنهم بالمَخاوِفِ. یعنی: خداوند آنان را به گرسنگی آزمود و به انواع سختی گرفتارشان ساخت و به بیم و هراس ها امتحانشان نمود.
4- اعتماد فقط به خدا و بی نیاز از غیر خدا و نیازمند به او در هر امر
رسول الله ص: ثلاث خصال من صفة اولیاء الله: الثّقة بالله فی کلّ شیءٍ ، و الغنی به عن کلّ شیءٍ ، و الافتقار إلیه فی کلّ شیءٍ. یعنی: سه خصلت از صفات اولیای خداست: اعتماد کردن به خدا در هر کاری، و بی نیاز شدن به واسطه ی او از هر چیزی، و نیازمندی به او در هر چیزی.
5- شکمشان از حرام خالی است
رسول الله فی حدیث المعراج - فی صفة اولیاء الله - : بطونُهم خَفیفةٌ من أکل الحرام. یعنی: شکم هایشان از خوراک حرام خالی است.
6- با ذکر خدا دوستند
امام علی ع : مُداومة الذّکر خُلصانُ الاولیاء. یعنی: مداومت بر ذکر خدا، دوست صمیمی اولیاء است.
7- دیدارشان ذکر و یاد خداست
رسول الله ص : اولیاء الله الّذین إذا رُؤوا ذُکر الله. یعنی: اولیاء و دوستان خدا کسانی هستند که مشاهده ی آنها یاد آور خدا باشد.
فرهنگ دوستی در قرآن و روایات
قرآن کریم یاری و همکاری دوستان مومن را در اموری بیان فرموده است؛
و المومنون و المومناتُ بعضُهم اولیلءُ بعض ؛ یامرون بالمعروفِ و ینهونَ عن المنکر و یُقیمون الصّلواةَ و یؤتون الزّکاةَ و یُطیعون اللهَ و رسوله ؛ اولئک سیرحمهم الله. یعنی : مردان و زنان با ایمان، ولیّ(و یار و یاور) یکدیگرنو؛ امر به معروف و نهی از منکر می کنند؛ نماز را بر پا می دارند؛ زکات را می پردازند؛ و خدا و رسولش را اطاعت می کنند؛ بزودی خدا آنان را مورد رحمت خویش قرار می دهد.( توبه/71)
امام علی ع: لا یکون الصدیق صدیقاً حتّی یَحفظ اخاه فی ثلاث: فی نکبته و غیبته و وفاته. یعنی: دوست، دوست حقیقی نمی شود مگر اینکه: او را حفظ کند برادر مومنش را در مصیبت و گرفتاری و دفاع کند در نهان و تشییع کند بعد از وفات او.
و معادیاً لاعدائک
و مرا دشمنِ دشمنانت قرار بده.
انسان ممکن است در جایگاه های مختلفی که هست، به فراخور حال اجتماعی و سیاسی و خانوادگی خود، با شخصی و افرادی و یا اجتماعی و یا جامعه ای ، ارتباط داشته باشد.
در این ارتباطات باید ملاک او اینگونه باشد که، اگر آنها با خدا دوستند، دوستی کند و اگر دشمنند، دشمنی کن. مثلاً سران کشورهایی مثل عربستان که با صهیونیزم و امریکا اخوت دیرینه دارند باید گفت:
یا ایّها الّذین آمنوا لا تتّخذوا عدوّی و عدوکم اَولیاءَ تُلقونَ اِلیهم بالمودّةِ و قد کَفَروا بما جاءکم مِن الحقِّ یُخرجونَ الرّسول و ایّاکم ... یعنی: ای کسانی که ایمان آورده اید! دشمن من و دشمن خود را دوست نگیرید! شما نسبت به آنان ابراز محبّت می کنید، در حالیکه آنها به آنچه از حقّ برای شما آمده کافر شده اند. (ممتحنة/1)
آیات 51 الی 57 از سوره ی مبارکه مائده در این زمینه می باشد.
یا ایّها الّذین آمنوا لا تَتّخذوا الیهودَ و النّصاری أولیاءَ بعضُهم أولیاء بعض ؛ و من یتولّهم منکم فإنّه منهم، انّ الله لا یهدی القوم الظّالمین.یعنی: ای کسانی که ایمان آورده اید، یهود و نصاری را ولیّ(ودوست و تکیه گاه خود،) انتخاب نکنید. آنها اولیای یکدیگرند؛ و کسانی که از شما با آنان دوستی کنند، از آنها هستند؛ خداوند، جمعیّت ستمکار را هدایت نمی کند.(مائده/51)
در همین چند آیه از سوره ی مبارکه مائده 6 مرتبه از مشتقّات «ولی» استفاده شده است. که این مسئله را برای ما روشن می کند.
امام علی ع : ایّک و معاشرة الاشرار فإنّهم کالنّار مباشَرَتها تحرقُ. یعنی: با اشرار و بدان معاشرت نکن چرا که آنها مثل آتش هستند و مباشر و همنشین با آنها آتش می گیرد و می سوزد.
جانم بفدای آنکه او اهل بود
سر در قدمش اگر نهی سهل بود
خواهی که بدانی به یقین دوزخ را
دوزخ به یقین صحبت نا اهل بود
در روز قیامت هم فریاد کسانی که با نا اهلان همنشین بوده بلند است و می گویند:
یوم یَعضُّ الظّالم علی یدیه یقول یلیتنی اتّخذتُ مع الرّسول سبیلاً ؛ یا ویلتی لیتنی لم اتّخذ فلاناً خلیلاً. یعنی: و ( به یاد آر) روزی را که ستمکار دست خود را (از شدّت حسرت) به دندان می گزد و می گوید: « ای کاش با رسول خدا راهی برگزیده بودم» ؛ ای وای بر من کاش فلان( شخص گمراه) را دوست خود انتخاب نکرده بودم!. (فرقان/27 و 28)
و مستنّاً بسنّة خاتم انبیائک
و مرا پیرو راه روشن آخرینِ پیامبرانت قرار بده.
لقد کان لکم فی رسول الله اوةٌ حسنةٌ لمن کان یرجو الله ... یعنی: قطعاً برای شما در (اقتدا به) رسول خدا سر مشقی نیکوست برای آنکس که به خدا و روز بازپسین امید دارد و خدا را فراوان یاد می کن. (احزاب/21)
و پیامبر ص هم در فلسفه ی بعثت به پیامبری می فرماید: انّی بُعثت لاتمم مکارم الاخلاق. یعنی: من مبعوث شده ام تا مکرمت و یزرگواری های اخلاقی را کامل و تمام کنم.
خداوند به پیامبر در قرآن می فرماید: انّک لعلی خُلُقٍ عظیم. یعنی: تو داری اخلاق عظیم هستی.
و فرموده اند که: حسن الخلق نصف الدّین: اخلاق نیکو نصف دین است.
در باره اخلاق و سنت رسول الله ص با مردم و با خدا و با خود ؛ علامه طباطباعی (ره) درکتاب سنن النّبی کاملاً پرداخته است.
یا عاصمَ قلوبِ النّبییّن
ای عصمت بخش دل های پیامبران
ما از خداوند این خواسته ها را در هر روز از ماه رمضان داریم
اما ما هم باید این صفات را بشناسیم و خودمان را به آنها نزدیک کنیم
این دعاها توفیق الهی را شامل حال ما می کند که در راه هرآنچه از خداوند خواسته ایم
قدم برداریم
التماس دعا توفیق مزید
